Trước khi nghiên cứu những thành phần cơ bản của ngôn ngữ lập trình Pascal, chúng ta hãy nghiên cứu một chương trình Pascal đơn giản để có thể xem nó như một chương trình mẫu cho các ví dụ trong các phần tiếp theo.

Cấu trúc chương trình Pascal

Một chương trình Pascal về cơ bản bao gồm các phần sau đây:

Program { tên của chương trình }
Uses { khai báo các thư viện }
Const { khai báo các hằng toàn cục }
Var { khai báo các biến toàn cục }

{ khai báo hàm / thủ tục (nếu cần) }

Begin { bắt đầu khối chương trình chính }
...
End. { kết thúc khối chương trình chính }

Ví dụ chương trình Pascal:

Program Hello_World;
Uses CRT;
(* Đây là nơi bắt đầu chương trình chính *)
Begin
   Writeln('Hello, World!');
   Readkey;
End.

Chúng ta hãy phân tích các thành phần của chương trình trên:

• Dòng đầu tiên Program Hello_World; Cho biết tên của chương trình là Hello_World.
• Dòng thứ hai Uses CRT; Là một lệnh tiền xử lý, cho trình biên dịch biết là cần chèn các lệnh trong thư viện CRT vào (sẽ dùng các lệnh trong thư viện CRT) trước khi thực hiện biên dịch.
• Các dòng tiếp theo được đóng trong cặp Begin và End là khối chương trình chính. Mỗi khối trong Pascal được đóng trong cặp Begin và End. Tuy nhiên, End. cho biết đây là kết thúc của chương trình chính thay vì End; là kết thúc của một chương trình con.
• Câu lệnh Begin của khối chương trình chính là nơi chương trình được bắt đầu thực thi.
• Các dòng trong (* ... *) sẽ bị bỏ qua bởi trình dịch và nó đã được đưa vào để thêm một bình luận hay chú thích trong chương trình.
• Lệnh Writeln (‘Hello, World!’); Sử dụng lệnh Writeln có sẵn trong Pascal để viết ra thông báo Hello, World! lên màn hình.
• Lệnh Readkey; dùng để tạm dừng chương trình cho đến khi người dùng nhấn một phím bất kì. Nó là một phần của thư viện CRT trong Pascal.
• Lệnh End cuối cùng chính là nơi chương trình kết thúc.

Biên dịch và thực thi chương trình Pascal

Mở Borland Pascal hoặc Sublime Text và viết mã lệnh của chương trình phía trên vào.

Lưu tập tin là hello.pas

Với Borland Pascal thì nhấn F9 để kiểm tra chương trình có lỗi gì không và Ctrl+F9 để chạy chương trình

Với Sublime Text thì nhấn Ctrl + Shift + B rồi chọn Build để biên dịch chương trình hoặc chọn Run để chạy chương trình